Eikenprocessierups

In de maanden mei tot augustus nestelt de eikenprocessierups. De haartjes van deze rups kunnen gezondheidsklachten, zoals jeuk, huiduitslag of irritaties aan ogen of luchtwegen veroorzaken. Dit geldt voor mens en dier. Daarom bestrijden we deze rupsen intensief.

Melding openbare ruimte

Ziet u een nest van de eikenprocessierups op een boom in openbare ruimte? Binnenkort verschijnt hier een kaart van welke nesten er al bij ons bekend zijn.

Nesten op eigen terrein

Heeft u last van de eikenprocessierups op eigen terrein, dan bent u hier zelf verantwoordelijk voor. Ga niet zelf proberen het nest te verwijderen, maar zoek een gespecialiseerd bedrijf om het nest te laten verwijderen. Kosten van verwijdering van een nest op eigen terrein, zijn voor eigen rekening.

Preventieve behandeling en overlast

Vanaf halverwege april bestrijden we de eikenprocessierups preventief. Hierdoor is er later in het jaar minder overlast. Dit kan voor korte duur geluidsoverlast veroorzaken, omdat wij ook 's avonds en 's nachts de bomen behandelen. Wij vragen hiervoor uw begrip. Op deze kaart ziet u waar we aan de slag gaan.

Het middel, dat alleen de rupsen doodt, is veilig voor mensen en dieren. Omdat het middel wel kan irriteren, raden wij u aan niet in de nevel te komen en dieren niet onder bespoten bomen te laten grazen. Gedurende de hele zomer, tot begin oktober, blijven we controleren en waar nodig nabehandelen. Wilt u meer weten over onze bestrijdingsmiddelen? Lees dan de veelgestelde vragen over bestrijding van de eikenprocessierups.

Als er veel meldingen binnenkomen kunnen we niet alle nesten even snel verwijderen en geven we prioriteit aan locaties waar het risico op overlast het hoogst is. Denk hierbij aan speeltuinen en woonbuurten.

Natuurlijke bestrijding

Nestkasten

Mezen zijn een natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen eikenprocessierupsen. Om mezen aan te trekken, zijn er tot nu toe ruim 200 mezenkasten opgehangen. Ongeveer 100 in gemeentelijke eiken en een vergelijkbaar aantal in particuliere bomen. Na de broedtijd is het belangrijk om de nestkasten schoon te maken, omdat mezen niet broeden in een nestkast met oude (rommel)nesten. 

Predatoren kasten

Als proef gaan we vier predatoren kasten plaatsen aan de Bockhorstweg in Spankeren. In de kasten worden nesten van de eikenprocessierups gelegd, die inmiddels in het pop stadium zitten. Natuurlijke vijanden kunnen hier onderdak in vinden en hun eieren in de poppen leggen. Hierdoor wordt op den duur het aantal biologische vijanden verhoogd en hoeven we zelf minder in te grijpen.

Feromoonvallen

We werken mee met een landelijke monitoring naar het uitvliegen van de mannelijke motjes van de eikenprocessierups. Hiervoor worden er op 5 locaties in de gemeente feromoonvallen opgehangen. De feromoonval is een val die gebruikt kan worden voor het waarnemen, tellen en identificeren van de mannelijke eikenprocessievlinders. De val werkt heel simpel, in de val zit een vrouwelijke lokstof (feromoon) waar de mannelijke eikenprocessievlinders op af komen. De vallen worden ongeveer een keer per week geleegd en het aantal gevangen mannetjes wordt geteld. Deze gegevens worden naast de geregistreerde nesten van de eikenprocessierups gehouden. Samen geven de cijfers een voorspelling van de plaagdruk van het volgend jaar. De preventieve bestrijding kan hier dan op afgesteld worden.

Paringverstoring

Momenteel vindt een landelijke proef plaats waarbij de eikenprocessierups wordt bestreden door middel van paringverstoring. Vrouwtjesvlinders verspreiden lokstoffen (feromonen) om mannetjes aan te trekken. Door rondom bomen een verwarring feromoon te verspreiden, kunnen de mannetjesvlinders de vrouwtjesvlinders niet vinden. Hierdoor raken er minder eitjes bevrucht en zijn er minder eikenprocessierupsen. Op 10 juli starten we met een onderzoek bij de eiken langs de Schietbergseweg in Rheden. De eiken langs het oostelijk deel van de Oranjeweg en IJsselsingel gebruiken we als referentiebomen. Vanwege het onderzoek verwijderen we op beide locaties geen nesten.

Wat kunt u zelf doen

Vermijd elk contact met de rupsen en resten ervan, zoals vrijgekomen brandharen en lege nesten. Zorg bij een bezoek aan een (natuur-)gebied met rupsen voor goede bedekking van de hals, armen en benen en ga niet op de grond zitten. Na aanraking van de rupsen of haren niet gaan krabben of wrijven, maar de huid of ogen goed wassen of spoelen met water. Zo nodig ook kleren wassen. Klachten verdwijnen in het algemeen binnen twee weken. Een zachte crème met kamfer of menthol kan verlichting bieden. Neem bij ernstige klachten contact op met uw huisarts.

Meer informatie

Meer uitleg over de eikenprocessierups vindt u op de website van de GGD. Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen over gezondheidsaspecten, neem dan contact op met GGD, team Milieu en Gezondheid, (088) 355 63 00 of e-mail naar milieu-en-gezondheid@vggm.nl.

Lees alle informatie over de eikenprocessierups op de infographic (PDF, 8,3 MB)